φυσικη ιστορια
Τρίτη, Σεπτεμβρίου 01, 2009
καλο μηνα!
Το τραγούδι τoυ Τρύγου
Αμπέλι μου πλατύφυλλο
και κοντοκλαδεμένο
για δεν ανθείς για δεν καρπείς
σταφύλια για δεν κάνεις
Με χρέωσες παλιάμπελο
κι εγώ θα σε πουλήσω
μη με πουλάς αφέντη μου
κι εγώ σε ξεχρεώσω
για βάλε νιούς και σκάψε με
γερόντους κλάδεψέ με
βάλε γριές μισόκοπες
να με βλαστολογήσουν
βάλε κορίτσια ανύπαντρα να
με κορφολογήσουν.
τρύγος =γενική αναστάτωση,ξεσηκωμός από τα χαράματα, για την αγροτική οικογένεια.
Ο καρπός πρέπει να κοπεί πριν ο ήλιος ανέβει ψηλά και μαλακώσει τις ρώγες αλλά και πριν κουραστουν οι τρυγητές. Είναι κι ο φόβος της κακοκαιρίας, που παραμονευει αυτή την εποχή οποτε επισπεύδεται τη συγκομιδή.
Το ασκερι που συνωστίζεται μέσα στα αμπέλια ήταν πάντα μια αφορμή για ερωτικές ιστοριες και πειράγματα (συχνα για παραδειγμα η ρώγα του σταφυλιού παρομοιάζεται με τη θηλή του γυναικείου μαστού).
Ο Διόνυσος παντα παρων στον τρύγο. Στην αρχαιότητα αυτή η περίοδος,λιγο πριν τον χειμώνα χαρακτηριζοταν από πολλές σεξουαλικές συνευρέσεις και στα παιδιά που γεννιόνταν την άνοιξη δινόταν συμβολική σημασία.
Στα πατητήρια γινονταν συχνα ομαδικές «καταδύσεις» μές στον μούστο! Και εναγκαλισμοί, γιορτάζοντας τον θεό της αναπαραγωγής, τον Διόνυσο.
Ο Όμηρος περιγράφει μια σκηνή τρύγου όπου νεαρά αγόρια και κορίτσια συλλέγουν τους βότρυες τραγουδώντας το λίνον (τραγούδι αφιερωμένο στον αμπελουργό) συνοδεία φόρμιγγος (είδος κιθάρας).
Από την Ιλιάδα του Ομήρου
Κ' αμπέλι μέσα σκάλισα σταφύλια φορτωμένο
χρυσό και όμορφο
κι ήτανε μαύρα σταφύλια επάνω
Στηρίζονταν τα κλήματα σε φούρκες ασημένιες
Κι αγόρια όλ' ανοιχτόκαρδα μες σε πλεκτά καλάθια
εκουβαλούσαν τον καρπό ,που είναι γλυκός σαν μέλι
Κι ανάμεσά τους έπαιζε μαγευτικά έν' αγόρι
την άρπα την γλυκόφωνη
ενώ τ' ωραίο τραγούδι
του Λίνου το τραγούδαγε με τη γλυκιά φωνή του.
Κι εκείνοι αντάμα ρυθμικά χτυπώντας με τα πόδια τη γη
ακολουθούσανε μ' αλαλητά και πήδους.
Το κλίμα χαράς και ευθυμίας συνεχίστηκε και στα νεότερα χρόνια σε περιοχές με μεγάλη παραγωγή, όπως στη Σάμο και στη Σαντορίνη.
Τα τραγούδια δεν λείπουν ούτε στο άνοιγμα των καινούργιων κρασιών. Στο χωριό Σπόα της Καρπάθου, στις 3 Νοέμβρη, γιορτάζουν τον Αι Γιώργη τον Μεθυστή με αυτοσχέδιες μαντινάδες.
Σε πολλές περιοχές εχουμε την εικόνα του άντρα-πατητή που χοροπηδάει με ένα ματσάκι βασιλικό στο αυτί.
Ο βασιλικός αποδυναμώνει με το άρωμά του τις αναθυμιάσεις του μούστου και απομακρύνει τη μέθη.
Στις προετοιμασίες για τον τρύγο, ιδιαίτερη θέση είχε η εξασφάλιση της τροφής για τους τρυγητές, που συνήθως ηταν μέλη της οικογένειας, συγγενείς και συγχωριανοί.
Το φαγητό εδειχνε την οικονομική κατάσταση του αμπελουργού. Παστός μπακαλιάρος, φασουλοταβάς αλλά και πίτες, κρεμμύδια και ελιές για τους φτωχότερους.
Πιλάφι του τρύγου στη Σινασό της Καππαδοκίας αλλά και στην Ελλάδα κεφτέδες στον φούρνο με σάλτσα κρεμμυδιού (σουβάν κεφτέ), ψητό κρέας με μακαρόνια για τους πιο πλούσιους και οπωσδήποτε κρασί της περσινής χρονιάς.
Μες στον τρύγο «πέφτει» και η γιορτή του Τιμίου Σταυρού. Σε κάποια μέρη μαζί με τον βασιλικό που θα μοιραστεί στην εκκλησία (για να γίνει το προζύμι για το ψωμί της χρονιάς) μοιράζονται και σταφύλια, αφού «διαβαστούν».
Από την "Ειρήνη" του Αριστοφάνη
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Θεατές μαζεμένοι εδώ πέρα, τ' ακούτε;
Ζευγολάτες, ορμήστε μπροστά στα χωράφια!
Της δουλειάς σας τα σύνεργα πάρτε, μα τα όπλα,
τα κοντάρια τις σπάθες, αφήστε τα χάμω,
γιατί τώρα η ΕΙΡΗΝΗ παντού βασιλεύει.
Ο καθένας ας πιάσει δουλειά στο χωράφι,
αφού πρώτα η φωνή μας υψώσει παιάνα!
ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ
Για ξωμάχους φτωχούς και για δίκιους, ξημέρωσε πια.
Να σε δούμε ποθήσαμε πάλι ξανθό μου αμπέλι κι οι συκιές,
που φυτέψαμε μεις, όντας νέα παιδιά
μάς ζητούν ένα χάδι ζεστό κι η καρδιά μας το θέλει!
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Συναχτείτ' εδώ να, προσευχή στην Ειρήνη χρωστάμε,
που μας λάφρωσε απ' όλα τα βάρη: λοφία, σπαθιά,
θυμηθείτε, ω άνθρωποι, το πώς η ζωή μας εκύλα
σαν η ΕΙΡΗΝΗ τα πάντα βλογούσε σε μέρες παλιές,
θυμηθείτε τα σύκα, τ' ολόγλυκο εκείνο σταφύλι,
τις βιολέτες που ανθούσαν κοντά στο τρεχάτο νερό.
Όλα εκείνα τα δώρα της θεάς θυμηθείτε τα, φίλοι,
κι ένας ύμνος μεγάλος γι' αυτήν ν' ακουστεί απ' το Χορό.
κι ας ειναι ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ αυτος ενας καλος μηνας...χωρις αλλα δακρυα,χωρις αλλο πονο...εστω,βουτηγμενος στη μεθη του κρασιου...στις αναθυμιασεις του μουστου...καπου αλλου τελος παντων κι οχι μεσα στην πικρα!
posted by Εύα at 10:27 π.μ.
5 Comments:
Καλό μήνα,Εύα!
Ολοκληρωμένες οι πληροφορίες για τον τρύγο-μου άρεσαν και οι παραθέσεις από τα αρχαία κείμενα.Αν και είμαι από χωριό,δεν είχα την τύχη να ζήσω τις στιγμές του τρύγου.Εδώ όμως έχω δει πολλές φορές να "πατάνε" σταφύλια-τώρα πια το κάνουν μηχανικά.
Φιλιά!
Καλό μήνα με τα ωραία λαογραφικά σου!
χαιρομαι που σας αρεσε!προσπαθησα σκληρα να μη γραψω παλι...σεντονι :-)
δεν ειμαι και στα καλυτερα μου κι ειπα λιγο να ανεβω με τον τρυγο...
new year text wishes christmas tree wallpaper free christmas backgrounds animated christmas wallpaper christmas quotes for friends, inspirational christmas quotes which you can use to wish someone. You can also share this with your friends. Hrere we have best merry christmas qutoes 2016, best merry christmas 2016 quotes, best merry christmas qutoes for friends,
Printable Holidays Template PDF You can enjoy the day by wishing you near and dear ones by funny new year messages, new year messages in english, new year card messages
Δημοσίευση σχολίου
<< Home